Les Cerisiers d’Augy

Dijon, Archives départementales de Côte d'Or, 15 H 66 (12)

Dijon, Archives départementales de la Côte d’Or (www.archives.cotedor.fr), 15 H 66, pièce 12 (Réutilisation soumise à conditions)

1268, 31 décembre.

L’official d’Auxerre notifie qu’Étienne Cavate (Çavate ?) et sa femme Agnès, de Saint-Bris-[le-Vineux] (1), tiennent une pièce de vigne de deux arpents, sise aux Cerisiers d’Augy, des abbé et communauté de Fontenay contre une rente annuelle de 30 sous tournois à la Saint-André. En gage du paiement et de la bonne tenue de la pièce de vigne, ils engagent une autre vigne.

A. Dijon, Archives départementales de Côte d’Or, 15 H 66, pièce 12. Original en parchemin.

Omnibus presentes litteras inspecturis, .., officialis Autissiodorensis, salutem in Domino. Noveritis quod in nostra presentia constituti Stephanus dictus Cavate et |2| Agnes ejus uxor de Sancto Prisco, recognoverunt se recepisse a religiosis viris abbate et conventu Fonteneti, Cisterciensis ordinis, quandam peciam |3| vinee continentem, ut dicitur, duo arpenta, site in territorio de Augiaco quod dicitur Au Cerisiers, juxta vineam domine Aalesis de Autissiodoro ex |4| una parte et juxta vineam domine Basilie de Parisius ex altera, ab eisdem Stephano, Agnete, ejus uxore, et Drocone, eorum filio, quamdiu vixerint |5| tenendam et possidendam sub annua pensione triginta solidorum turonensium eisdem abbati et conventui anno quolibet ad festum beati Andree apostoli vel eorum mandato |6| solvendorum.

Dicti autem Stephanus et Agnes, ejus uxor, promiserunt dictam vineam excolere anno quolibet omni cultura debita et tempore competenti, |7| videlicet circonfodere, tailliare, paixillare, fodere, binare et rebinare et pensionem solvere ad terminum prenotatum. Et pro dictis conventionibus |8| sic tenendis et firmiter observandis ipsi Stephanus et Agnes ejus uxor obligaverunt et in responsionem tradiderunt eisdem abbati et conventui |9| quandam peciam vinee quam se habere dicebant in territorio quod dicitur Mons Esbrasez (2), juxta vineam Johannis Ruyllie de Sancto Prisco ex una parte et |10| juxta vineam fratrum Hospitalis Iherosolimitani ex altera, ita quod si defecerint in solutione dicte pensionis et in cultura dicte vinee, quod dicti |11| abbas et conventus vel eorum mandatum dictam vineam obligatam cum dicta vinea recepta saisire poterunt et tenere quousque de dicta pensione et |12| de cultura dicte vinee et de dampnis et deperditis eisdem abbati et conventui fuerit plenarie satisfactum. Dictis vero Stephano, Agnete ejus uxore et Drocone |13| eorum filio de medio sublatis, dicta vinea recepta ad monasterium Fonteneti libere revertetur, hoc salvo heredibus ipsorum quod si dicta vinea |14| tempore decessus ipsorum fuerit imbladiata, quod dicti heredes fructus dicte vinee illius anni percipient et habebunt salva dicta pensione. |15| Has autem conventiones fiduciaverunt dicti Stephanus et ejus uxor se tenere, complere et firmiter observare et contra decetero per se |16| vel per alium non venire, se quantum ad hec supposuerunt juridictioni curie Autissiodorensis ubicumque maneant vel existant.

Datum die lune post |17| Nativitatem Domini, anno Domini millesimo ducentesimo sexagesimo octavo.

(1) Saint-Bris-le-Vineux, Yonne, arr. et cant. Auxerre, était effectivement le siège d’une commanderie et est une commune limitrophe d’Augy. Il faut donc préférer cette identification à d’autres Saint-Prix, quoique le Dictionnaire topographique de l’Yonne de Quantin ne mentionne pas la forme Sanctus Priscus au Moyen Âge.

(2) Mont Embrasé est un lieu-dit attesté par le cadastre napoléonien [voir le cadastre sur le site des AD Yonne]

Une vigne à Augy

Dijon, Archives départementales de Côte d'Or, 15 H 66 (11)

Dijon, Archives départementales de la Côte d’Or (www.archives.cotedor.fr), 15 H 66, pièce 11 (Réutilisation soumise à conditions)

1268, 31 décembre.

L’official d’Auxerre notifie que Constance Rose et sa femme Babelon tiennent une pièce de vigne, sise à Augy, des abbé et communauté de Fontenay contre une rente annuelle de 15 sous tournois à la Saint-André. En gage du paiement et de la bonne tenue de la pièce de vigne, ils engagent une maison sise devant le moulin d’Augy.

A. Dijon, Archives départementales de Côte d’Or, 15 H 66, pièce 11. Original en parchemin.

.. Omnibus presentes litteras inspecturis, officialis Autissiodorensis, salutem in Domino. Noveritis quod in nostra presentia constituti Costancius Rose et dicta Babelons, ejus |2| uxor, recognoverunt se recepisse a religiosis viris abbate et conventu Fonteneti, Cisterciensis ordinis, quandam peciam vinee continentem, ut dicitur, unum arpentum |3| site Au Cerisiers, in territorio de Augiaco ut dicitur, juxta vineam domine Aalesis de Autissiodoro ex una parte et juxta vineam domine Basilie de Parisius |4| ex altera, ab eisdem Costancio et Babelone, ejus uxore, et Ogero, eorum filio, quandiu vixerint tenendam et possidendam sub annua pensione quindecim |5| solidorum turonensium, anno quolibet eisdem abbati et conventui vel eorum mandato ad festum beati Andree apostoli solvendorum.

Promiserunt autem dicti Costancius, Babelons, |6| ejus uxor, se excolere dictam vineam anno quolibet omni cultura debita et tempore competenti, videlicet circonfodere, tailliare, paxillare, fodere, binare et |7| rebinare et pensionem solvere ad terminatum prenotatum. Et pro dictis conventionibus sic tenendis et firmiter observandis ipsi Costancius et Babelons |8| ejus uxor, obligaverunt et in responsionem tradiderunt eisdem abbati et conventui quandam domum quam se habere dicebant apud Augiacum ante molendinum |9| ita quod si deficerent in solutione dicte pensionis et in cultura dicte vinee recepte, quod dicti abbas et conventus vel eorum mandatum dictam domum |10| cum dicta vinea recepta saisire poterunt et tenere quousque de dicta pensione de cultura dicte vinee et de dampnis et deperditis |11| inde habitis eisdem abbati et conventui fuerit plenarie satisfactum. Dictis vero Costancio, Babelone, ejus uxore, et Ogero, eorum filio, de me-|12|-dio sublatis dicta vinea recepta ad monasterium Fonteneti libere revertetur, hoc salvo heredibus ipsorum Costancii et ejus uxoris et Ogeri |13| quod si dicta vinea tempore decessus ipsorum fuerit imbladiata, quod dicti heredes fructus dicte vinee recepte illius anni percipient et |14| habebunt, salva pensione supradicta. Has autem conventiones fiduciaverunt dicti Costancius, Babelons ejus uxor, se tenere, complere |15| et firmiter observare et contra decetero per se vel per alium non venire, se quantum ad hoc supposuerunt jusdictioni curie Autissiodorensis, ubicumque (a) |16| maneant vel existant.

Datum die lune post Nativitatem Domini, anno Domini M° CC° LX° octavo.

(a) ubicumque suivi de ma barré A.

Guillaume Pertuisot et ses frères, vignerons à Augy



Dijon, Archives départementales Côte d'Or, 15 H 66 (10)

Archives départementales de la Côte d’Or (www.archives.cotedor.fr), 15 H 66 (10) (Réutilisation soumise à conditions)

1268, 30 décembre.

L’official d’Auxerre notifie que Guillaume Pertuisot (Portuysot)(1) et ses frères tiennent une pièce de vigne, sise à Augy, des abbé et communauté de Fontenay contre une rente annuelle de 20 sous tournois à la Saint-André. En gage du paiement et de la bonne tenue de la pièce de vigne, ils engagent une autre pièce de vigne à Saint-Prix

Omnibus presentes litteras inspecturis, officialis Autisiodorensis, salutem in Domino. Noveritis quod in nostra presentia constituti Guillermus dictus |2| Portuysot, Humbertus et Naudinus, fratres, liberi Roberti Portuysot de Sancto Prisco, recognoverunt se recepisse a religiosis viris |3| abbate et conventu Fonteneti, Cisterciensis ordinis, quandam peciam vinee site in territorio de Augiaco quod dicitur Au Cerisiers |4| juxta vineam domine Aalasis de Autissiodoro ex una parte et juxta vineam domine Basilie de Parisius ex altera, ab eisdem fratribus |5| quandiu vixerint tenendam et possidendam sub annua pensione viginti octo solidorum turonensium eisdem abbati et conventui vel eorum man-|6|-dato anno quolibet ad festum beati Andree apostoli solvendorum.
Promiserunt autem dicti fratres se dictam vineam excolere anno |7| quolibet, omni cultura debita et tempore competenti, videlicet circonfodere, tailliare, paxillare, fodere, binare et rebinare |8| et dictam pensionem solvere ad terminum prenotatum. Et pro dictis conventionibus sic tenendis et firmiter observandis ipsi fratres |9| obligaverunt et in responsionem tradiderunt eisdem abbati et conventui quandam domum quam habere dicebant se apud Sanctum Priscum |10| in vico qui dicitur de Fonteneto juxta plateam venerabilis viri Garneri de Sancto Prisco, canonici Autissiodorensis ex una parte |11| et juxta domum Girardi, filii Petri de Fonteneto ex altera ; ita quod si defecerint in solutione dicte pensionis vel in |12| cultura dicte vinee facienda, quod dicti abbas et conventus vel eorum mandatum dictam domum cum dicta vinea recepta |13| saisire poterunt et tenere quousque de dicta pensione et de cultura dicte vinee et de dampnis et deperditis eisdem |14| abbati et conventui fuerit plenarie satisfactum. Dictis vero fratribus de medio sublatis, dicta vinea ad monasterium |15| Fonteneti libere revertetur, hoc salvo heredibus ipsorum fratrum quod si dicta vinea fuerit imbladiata tempore decessus |16| ipsorum quod dicti heredes fructus dicte vinee illius anni percipient et habebunt, salva dicta pensione.
Has |17| autem conventiones fiduciaverunt dicti fratres se tenere, complere et firmiter observare et contra decetero |18| per se vel per alium non venire, se quantum ad hoc supposuerunt jurisdictioni curie Autissiodorensis, ubicumque maneant |19| vel existant.
Datum die dominica post Nativitatem Domini, anno Domini M° CC° LX° octavo.

(1) On notera que les patronymes Pertuisot et Perthuisot ont une extension géographique encore très limitée aujourd’hui et encadrent l’Yonne (Pertuisot, Perthuisot)

Bel-Ami à Fontenay ! Un échange de vignes en 1230

Dijon, Archives départementales de Côte d'Or, 15 H 66

Archives départementales de la Côte d’Or (www.archives.cotedor.fr), 15 H 66, pièce 8 (Réutilisation soumise à conditions)

1230, juillet.

G[uillaume], official d’Auxerre, notifie l’échange de vignes intervenu entre Étienne Bel-Ami, gendre de Renard, et l’abbaye Notre-Dame de Fontenay .

A. Dijon, Archives départementales de Côte d’Or, 15 H 66, pièce 8. Original en parchemin

Omnibus presentes litteras inspecturis, magister W., officialis curie Autissiodorensis, salutem in Domino, notum |2| facimus universis quod in nostra presentia constituti Stephanus Bel Ami, gener filius defuncti Renar-|3|-di, et Cara uxor ejus recognoverunt se scambivisse cum religiosis viris abbate et con-|4|-ventu de Fonteneto vineas suas quarum una sita est in Monte de Fois et alia sita est |5| in Monte Malfé pro aliis duabus vineis quas habebant dicti abbas et conventus sitas |6| in Monte Arduini et in territorio de Cedreto. In cujus rei memoriam presentes litteras sigillo |7| curie Autissiodorensis fecimus sigillari. Actum anno Domini m° cc° tricesimo, mense julio.

Note de vocabulaire : « gener filius » signifie gendre ; le sens de « gener » est double, soit gendre, soit beau-frère ; l’expression « gener filius » permet de désigner univoquement le gendre.